10 najczęstszych błędów w uprawie hydroponicznej

Hydroponika to metoda uprawy roślin bez użycia klasycznej ziemi – w podłożach obojętnych, która zdobywa coraz większą popularność wśród entuzjastów roślin. Ta zaawansowana technika uprawy roślin oferuje wiele korzyści, ale wymaga także precyzyjnego zarządzania i unikania pewnych fundamentalnych błędów. Poniżej przedstawiam szczegółowy opis najczęstszych błędów popełnianych w uprawie hydroponicznej oraz wskazówki, jak ich unikać.

1. Nieodpowiednie nawozy

W hydroponice stosuje się specjalistyczne nawozy, które są dostosowane do potrzeb roślin uprawianych w kulturach wodnych. Nawozy przeznaczone do tradycyjnych upraw (glebowych i mieszankach doniczkowych) mogą zawierać zbyt dużo materii organicznej, co może prowadzić do zapychania systemów hydroponicznych i rozwoju niepożądanych patogenów. Ponadto nawozy do upraw klasycznych zwykle są jednobutelkowe co sprawia, że nie ma możliwości zawarcia w nich wszystkich niezbędnych składników odżywczych dla roślin (dla przykładu wapń (Ca) i fosfor (P) silnie ze sobą reagują przez co nie są podawane razem w jednym produkcie w wymaganych dla roślin ilościach).

Rozwiązanie problemu: Wybieraj nawozy mineralne, które zawierają zwiazki chelatowane, co oznacza, że pierwiastki są w formie łatwo przyswajalnej przez rośliny. Chelaty to związki, które wiążą i chronią minerały (jak np. żelazo (Fe), czyniąc je bardziej dostępne dla roślin. Upewnij się, że nawozy są przeznaczone wyłącznie do hydroponiki, ponieważ te nawozy mają odpowiednie stężenia makro- i mikroskładników​. Należy stosować nawozy odpowiednie dla poszczególnych etapów wzrostu roślin, np. inne dla fazy wegetatywnej i inne dla fazy kwitnienia.

Zobacz też: Nawozy do hydroponiki

2. Brak kontroli pH i EC

Niewłaściwe pH pożywki może blokować przyswajanie składników odżywczych przez rośliny, nawet jeśli te składniki są obecne w roztworze. Z kolei EC (przewodność elektryczna) mierzy stężenie rozpuszczonych soli mineralnych, co jest kluczowe dla dostarczania odpowiednich ilości składników odżywczych oraz kontroli – czy roślina pobiera więcej wody czy więcej składników mineralnych w danym okresie.

Rozwiązanie problemu: Regularnie mierz pH i EC pożywki za pomocą skalibrowanych mierników. Optymalny zakres pH dla większości roślin hydroponicznych to 5,2-6,2​​. Przewodność elektryczna powinna być monitorowana, aby upewnić się, że stężenie składników odżywczych jest na odpowiednim poziomie. EC powinno być dostosowane do fazy wzrostu rośliny – niższe w fazie wegetatywnej i wyższe w fazie kwitnienia czy owocowania. Warto też obserwować dolne liście roślin, kiedy pojawią się objawy przesuwania energii (chlorozy) to warto podnieść poziom EC. O ile do mierzenia EC nie ma alternatywy, to pH można śmiało mierzyć kroplami.

Zobacz też: Dobry i niedrogi miernik pH. Jaki wybrać?

3. Zbyt wysoki poziom wody w zbiorniku

Korzenie roślin potrzebują dostępu do tlenu. Jeśli poziom wody w zbiorniku jest zbyt wysoki, korzenie mogą nie otrzymywać wystarczającej ilości tlenu oraz szybko wykorzystać tlen zawarty w pożywce, co prowadzi do ich gnicia.

Rozwiązanie problemu: Utrzymuj poziom wody poniżej maksimum, aby korzenie miały dostęp do tlenu. W uprawach w głębokich kulturach wodnych (DWC, RDWC) stosuj kamienie napowietrzające i regularnie sprawdzaj poziom wody w zbiorniku​​. Kamienie napowietrzające zwiększają ilość rozpuszczonego tlenu w wodzie, co jest kluczowe dla zdrowia korzeni. Warto też zwrócić uwagę na temperaturę pożywki by mieściła się w zakresie 18-22 stopni Celsjusza.

4. Niewłaściwe nawożenie

Stosowanie zbyt wielu różnych nawozów i dodatków może skomplikować proces uprawy i prowadzić do nieprzewidzianych reakcji chemicznych w pożywce – tym bardziej kiedy stosuje się produkty różnych producentów.

Rozwiązanie problemu: Używaj dwóch głównych nawozów – jednego na fazę wzrostu i drugiego na fazę kwitnienia​​. Unikaj mieszania produktów różnych producentów, ponieważ mogą one zawierać składniki, które wzajemnie się wykluczają. Trzymaj się zaleceń producenta dotyczących dawkowania i stosowania nawozów. Pamiętaj, mniej znaczy więcej. Nie ma sensu stosować pierdyliarda preparatów tylko dla tego, że ktoś na YouTube czy Instagramie tak robi.

5. Zła jakość wody

Woda używana w hydroponice musi być odpowiednia i nie może zawierać zbyt dużo lub zbyt mało minerałów, co wpływa na stabilność pH i dostępność składników odżywczych.

Rozwiązanie problemu: Regularnie monitoruj EC wody z kranu i, jeśli to konieczne dostosowuj ją do odpowiednich poziomów​​. Zbyt wysoka i zbyt niska twardość wody może prowadzić do niestabilności pH, co z kolei wpływa na zdolność roślin do przyswajania składników odżywczych. Kontroluj jakość wody, aby uniknąć nagłych zmian w składzie pożywki. Jeśli chcesz chcesz się dowiedzieć więcej na temat wody używanej w hydroponice to zapraszam do zapoznania się z moim artykułem Jakiej wody używać w uprawie hydroponicznej?

6. Brak odpowiedniego oświetlenia

Rośliny potrzebują odpowiedniego oświetlenia do prowadzenia jasnej fazy fotosyntezy. Tanie, zbyt proste lampy, które nie dostarczają odpowiedniego spektrum światła, mogą hamować wzrost roślin oraz wytracać ich variegację.

Rozwiązanie problemu: Zainwestuj w specjalistyczne lampy LED, które dostarczają odpowiedniego światła oraz w odpowiedniej ilości do prowadzenia fotosyntezy​​. Lampy te, choć drogie, są warte inwestycji, ponieważ zapewniają optymalne warunki świetlne dla roślin. Unikaj tanich, różowych i fioletowych lamp, które nie spełniają wymagań roślin.

7. Używanie organicznych nawozów i dodatków

Preparaty organiczne mogą prowadzić do wahań pH, niedoboru tlenu w strefie korzeniowej oraz procesów gnilnych. Nie należy mylić tego z preparatami pochodzenia organicznego.

Rozwiązanie problemu: Stosuj wyłącznie nawozy mineralne przeznaczone do hydroponiki. Nawozy te zapewniają stabilność i odpowiednią przyswajalność składników odżywczych przez rośliny​​. Unikaj preparatów organicznych, które mogą zawierać składniki prowadzące do rozwoju patogenów i zaburzeń w strefie korzeniowej. Również nie stosuj preparatów organicznych i kuchennych do regulacji pH. Stosowanie octu, kwasku cytrynowego czy sody oczyszczonej to proszenie się o kłopoty.

8. Brak znajomości i ignorowanie podstawowych zasad

Brak regularności w uzupełnianiu czy kontroli pożywki i kontrolowaniu jakości wody może prowadzić do niedoborów składników odżywczych i rozwoju patogenów.

Rozwiązanie problemu: Uzupełniaj i kontroluj regularnie pożywkę oraz regularnie monitoruj jakość wody oraz skład pożywki​. Utrzymuj odpowiednią temperaturę wody (18-22°C), aby zapewnić optymalne warunki dla korzeni i zapobiec niedoborowi tlenu​)​. Nie daj się też oszukać – nie da się zrozumieć i nauczyć hydroponiki w 3 minutowym filmiku.

Jeśli podoba Ci się moja praca to symbolicznie , którą z chęcią wypiję tworząc kolejny wpis. W ten sposób pomożesz mi w rozwoju tej strony 🙂 – dziękuję!

Zobacz też: Nawożenie roślin domowych – wstęp

9. Zbyt wysoka temperatura korzeni

Zbyt wysoka temperatura korzeni zmniejsza rozpuszczalność tlenu w wodzie, co prowadzi do problemów z korzeniami.

Rozwiązanie problemu: Utrzymuj temperaturę korzeni na poziomie 18-22°C, aby zapewnić najlepszą przyswajalność składników odżywczych i zapobiec obumieraniu korzeni​​. Unikaj używania grzałek czy mat grzewczych, które mogą przegrzać korzenie. Ciepło? Oczywiście ale dla liści, nie dla korzeni. Jeśli ktoś doradza Ci stosowanie mat grzewczych kiedy temperatura korzeni mieści się w prawidłowych widełkach – nie słuchaj.

10. Brak systematyczności

Brak regularności w nawadnianiu i nawożeniu może prowadzić do problemów z dostarczaniem pożywki co będzie się wiązało ze spadkiem zdrowotności roślin. Spadek zdrowotności roślin często jest pierwszym krokiem w kierunku ataku szkodników itp.

Rozwiązanie problemu: Wyrób w sobie regularność w kontrolowaniu roślin, kontroli pH, EC czy uzupełnianiu pożywki​. Dodatkowo pamiętaj, że regularne kontrolowanie i kalibrowanie sprzętu zapobiega problemom i zapewnia optymalne warunki dla roślin.

Podsumowanie

Podsumowując, unikanie tych błędów może znacznie zwiększyć sukces w uprawie hydroponicznej. Hydroponika to zaawansowany system zarządzania uprawą, który wymaga precyzyjnego monitorowania, odpowiednich nawozów i systematyczności. Dzięki tym zasadom, twoje rośliny będą zdrowe i wydajne. Ja wiem, teraz każdy jest w Internecie ekspertem od hydroponiki, ale warto jest mocno filtrować takie informacje. Nie da się wyjaśnić działania i zmiennych występujących w hydroponice w krótkim filmie. Ba, nawet się nie da w godzinnym filmie. Jak zawsze mówię, hydroponika to jest bardziej model zarządzania uprawą roślin niż sama uprawa. Mi całkowite zrozumienie wielu cech, zmiennych, wpływów i zależności zajęło kilka lat – mając do tego nauczyciela, który wprowadzał systemy hydroponiczne w Europie.